Tiệc Thánh Tứ Phủ Trong Tháng 6 âm lịch
Tháng 6 âm lịch là một tháng có nhiều ngày tiệc trọng đại đặc biệt là tiệc về Thoải Phủ, thể hiện sự phong phú và đa dạng trong hệ thống thần linh của tín ngưỡng thờ Mẫu
Tháng 6 âm lịch là một tháng có nhiều ngày tiệc trọng đại đặc biệt là tiệc về Thoải Phủ, thể hiện sự phong phú và đa dạng trong hệ thống thần linh của tín ngưỡng thờ Mẫu. Các ngày tiệc này không chỉ là dịp để con nhang đệ tử và người dân thành tâm kính lễ, cầu mong phúc lộc, bình an mà còn là cơ hội để tìm hiểu sâu sắc hơn về cội nguồn văn hóa tâm linh của dân tộc.
Chi Tiết Các Ngày Tiệc Trong Tháng Sáu Âm Lịch:
Ngày Âm Lịch | Tên Tiệc/Lễ | Ghi Chú/Ý Nghĩa Chính (Nếu có) |
1 | Tiệc Trần Triều Vương Phụ An Sinh | |
10 | Tiệc Mẫu Đệ Tam (Mẫu Thoải) |
Lễ vía của Mẫu Thoải, cai quản miền sông nước.
|
12 | Tiệc Mẫu Thác Đền Hàn | |
12 | Tiệc Cô Bơ Bông | |
16 | Tiệc Chúa Năm Phương | |
24 | Tiệc Quan Lớn Đệ Tam | |
24 | Tiệc Cô Bé Minh Lương | |
26 | Tiệc Quan Hoàng Bơ | |
26 | Tiệc Cô Tám Đồi Chè |
Ngày 01 tháng 06 Âm Lịch: Tiệc Trần Triều Vương Phụ An Sinh (Vương Phi Truy Phong Khâm Định Đại Vương)
- Chư vị được tôn thờ/kính lễ: An Sinh Vương Trần Liễu, thân phụ của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, và Vương Phi phu nhân của ngài, sau được truy phong là Khâm Định Đại Vương.
- Nơi thờ cúng chính/tiêu biểu:
- An Sinh Vương Trần Liễu: Đền An Sinh (An Sinh, Đông Triều, Quảng Ninh) là khu vực lăng miếu thờ các vị vua Trần và An Sinh Vương. Ngoài ra, Đền Cao An Phụ là ngôi đền thờ trên đỉnh núi An Phụ tại phường An Sinh, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương. Đền có tên tự là "An Phụ Sơn Từ", tọa lạc trên đỉnh cao nhất của dãy núi An Phụ (246 m)
- Thiện Đạo Quốc Mẫu: Thường được phối thờ cùng An Sinh Vương tại Đền An Sinh và một số đền thờ nhà Trần.
- Ý nghĩa: Tưởng nhớ công đức của An Sinh Vương Trần Liễu và tôn vinh Thiện Đạo Quốc Mẫu.
- Hoạt động chính: Các đền thờ thuộc khu di tích nhà Trần ở Đông Triều và các đền thờ Đức Thánh Trần khác tổ chức nghi lễ trang trọng, dâng hương, tế lễ.
Ngày 10 tháng 06 Âm Lịch: Cúng Tiệc Mẫu Đệ Tam (Mẫu Thoải – Đền Mẫu Hàn Sơn)
- Đức Thánh Mẫu được tôn thờ: Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ (Thánh Mẫu Thoải).
- Nơi thờ cúng chính/tiêu biểu:
- Đền Mẫu Hàn Sơn (xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa) là một trong những ngôi đền cổ và rất linh thiêng thờ Mẫu Thoải.
- Ngoài ra, Mẫu Thoải được thờ ở rất nhiều nơi, đặc biệt là các đền chùa ven sông, ven biển như: Đền Mẫu Thoải Hà Nội (phường Bạch Đằng, quận Hai Bà Trưng), Đền Cửa Ông (Quảng Ninh) có ban thờ Mẫu Thoải, và nhiều đền Mẫu khác trên toàn quốc.
- Ý nghĩa: Tôn vinh uy đức và quyền năng của Mẫu Thoải, cầu mong sự bình an cho những người làm nghề sông nước, mưa thuận gió hòa.
- Hoạt động chính: Nghi lễ cúng tế trang nghiêm, các giá hầu đồng Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ.
Ngày 12 tháng 06 Âm Lịch: Tiệc Mẫu Thác Đền Hàn và Tiệc Cô Bơ Bông (Cô Ba Thoải Cung)
- Chư vị Thánh Mẫu và Thánh Cô được tôn thờ/kính lễ:
- Mẫu Thác Đền Hàn: Danh xưng này có thể chỉ một vị Thánh Mẫu bản địa gắn liền với một địa danh cụ thể có đền thờ tên Đền Hàn và gần thác nước. Cần thêm thông tin địa phương để xác định chính xác. Nếu hiểu theo nghĩa rộng, có thể là một hiển linh của Mẫu Thoải tại các khu vực có thác.
- Cô Bơ Bông (Cô Ba Thoải Cung):
- Nơi thờ cúng chính/tiêu biểu:
- Mẫu Thác Đền Hàn: Cần xác định rõ địa danh "Đền Hàn" được nhắc tới. Nếu là Đền Hàn Sơn (Thanh Hóa) thì gắn với Mẫu Thoải.
- Cô Bơ Bông: Đền Cô Bơ (hay Đền Ba Bông, Đền Cô Ba Thoải Cung) tại xã Hà Sơn, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa (gần Đền Mẫu Hàn Sơn) được coi là nơi thờ chính. Ngoài ra, Cô Bơ còn được thờ ở nhiều đền phủ Tứ Phủ khác.
- Ý nghĩa: Tưởng nhớ và tôn vinh các vị Thánh Mẫu và Thánh Cô, cầu xin phước lành, bình an.
- Hoạt động chính: Tế lễ, dâng hương. Trong hầu đồng, giá Cô Bơ Bông rất được mong đợi.
Ngày 24 tháng 06 Âm Lịch: Tiệc Quan Lớn Đệ Tam và Tiệc Cô Bé Minh Lương
- Chư vị Thánh Quan và Thánh Cô được tôn thờ/kính lễ:
- Quan Lớn Đệ Tam (Quan Lớn Đệ Tam Thoải Phủ):
- Cô Bé Minh Lương:
- Nơi thờ cúng chính/tiêu biểu:
- Quan Lớn Đệ Tam: Ngài được thờ tại nhiều đền Tứ Phủ, thường có ban thờ riêng hoặc phối thờ cùng Mẫu Đệ Tam Thoải Phủ. Một số nơi nổi tiếng có đền Lảnh Giang (Hà Nam), Đền Xích Đằng (Hưng Yên) thờ Quan Lớn Đệ Tam khá nổi tiếng. Quan Lớn Đệ Tam cũng được thờ tại Hầu hết các đền thờ tứ phủ tại Việt Nam
- Cô Bé Minh Lương: Thường được thờ tại các đền thờ Mẫu hoặc Tứ Phủ ở các địa phương có tên Minh Lương hoặc có lưu truyền sự tích của Cô. Việc xác định một "nơi thờ chính" duy nhất có thể khó khăn, thường mang tính địa phương.
- Ý nghĩa: Tôn vinh công đức Quan Lớn Đệ Tam và Cô Bé Minh Lương, cầu xin sự che chở, ban phúc.
- Hoạt động chính: Lễ tiệc, dâng hương, các giá hầu đồng Quan Lớn Đệ Tam và Cô Bé Minh Lương.
Ngày 26 tháng 06 Âm Lịch: Tiệc Quan Hoàng Bơ (Quan Hoàng Ba) cùng với Tiệc Cô Tám Đồi Chè
- Chư vị Thánh Hoàng và Thánh Cô được tôn thờ/kính lễ:
- Quan Hoàng Bơ (Quan Hoàng Ba Thoải Phủ):
- Cô Tám Đồi Chè:
- Nơi thờ cúng chính/tiêu biểu:
- Quan Hoàng Bơ: Đền Quan Hoàng Bơ (hay Đền Ông Hoàng Ba) tại xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An được nhiều người biết đến là nơi thờ chính của ngài. Ngài cũng được thờ tại nhiều đền Tứ Phủ khác.
- Cô Tám Đồi Chè: Đền Cô Tám Đồi Chè (Đền Trình) tại xã Hà Châu, huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên là một trong những nơi thờ tự nổi tiếng của Cô. Cô cũng được phối thờ ở nhiều đền Mẫu, đền Tứ Phủ khác, đặc biệt ở các vùng trung du Bắc Bộ.
- Ý nghĩa: Tưởng nhớ và tôn vinh Quan Hoàng Bơ và Cô Tám Đồi Chè, cầu xin may mắn, tài lộc.
- Hoạt động chính: Lễ tiệc tại các đền, điện thờ. Giá hầu Quan Hoàng Bơ và Cô Tám Đồi Chè thường mang không khí vui tươi, gần gũi.